“Cha mẹ tôi không cần ai cả!” Bí quyết giúp người thân đón nhận người chăm sóc

"Con cứ đi làm đi, ở nhà ba/mẹ tự lo được."

Anh chị đã nghe câu nói này bao nhiêu lần? Anh chị biết rõ rằng cha mẹ mình đang cần người hỗ trợ - họ đã yếu hơn, chậm hơn, nhiều lúc quên uống thuốc, nấu ăn cũng không còn an toàn. Nhưng mỗi lần đề cập đến chuyện thuê người chăm sóc, phản ứng lại là cái lắc đầu quả quyết: “Tao còn khỏe, tự lo được!”. 

Tình huống này khiến anh chị vừa thương, vừa bất lực, không biết phải mở lời tiếp như thế nào. Vì anh chị thấy trước được điều gì đang đến - té ngã, cháy nổ, uống sai thuốc, hay đơn giản là sự cô đơn. Nhưng chính người mình muốn bảo vệ lại là người từ chối nhận giúp đỡ.

Trước khi cảm thấy nản lòng, xin anh chị hãy dừng lại một chút. Sự phản kháng của cha mẹ không phải là sự bướng bỉnh vô lý. Đó là một biểu hiện dễ hiểu của lòng tự trọng.

Đặt mình vào vị trí của cha mẹ - Thấu hiểu nguồn cơn của sự từ chối

Để thuyết phục được cha mẹ, trước hết chúng ta phải thực sự thấu hiểu điều gì đang diễn ra. Lời từ chối "không cần" thường là tảng băng nổi của những nỗi lo sâu xa hơn mà người lớn tuổi thường che giấu sau vẻ ngoài “cứng”:

• Sợ mất đi sự độc lập: Đây là nỗi sợ lớn nhất. Cả một đời tự chủ, tự quyết, giờ đây phải phụ thuộc vào một người lạ trong những sinh hoạt cơ bản nhất là một đòn giáng mạnh vào lòng tự tôn. Trong suy nghĩ của cha mẹ khi phải thuê người chăm sóc = đã yếu, đã vô dụng, tự nhiên thành “gánh nặng.”
• Sợ phiền hà con cái (về tài chính): Nhiều người lớn tuổi có xu hướng tiết kiệm, đến ăn còn không dám chọn món ngon. Suy nghĩ rằng con cái phải tốn thêm một khoản tiền không nhỏ mỗi tháng cho mình khiến họ cảm thấy áy náy.
• Sợ người lạ trong không gian riêng tư: Một người xa lạ xuất hiện trong nhà, dù có thiện chí đến đâu cũng là sự xâm nhập khó chịu. Họ sẽ phải dè dặt hơn, không còn được tự do trong chính ngôi nhà của mình.
• Sợ bị bỏ rơi: “Khi đã có người chăm, con sẽ ít về thăm hơn.” Cảm giác này đến từ những trường hợp có thật, con cái phó mặc hoàn toàn cho người chăm. Thuê người giúp không đồng nghĩa với thuê luôn sự quan tâm.

Khi thấu hiểu những nỗi sợ này, anh chị sẽ thay đổi tâm thế dễ dàng xây dựng một kịch bản giao tiếp tôn trọng hiệu quả.

Chiến lược giao tiếp hiệu quả - Nói sao cho cha mẹ nghe?

Giao tiếp với người lớn tuổi cần sự khéo léo, kiên nhẫn. Thay vì nói thẳng thừng, hãy xem đây là một "chiến dịch" gồm nhiều bước nhỏ.

• Bước 1: Chọn đúng thời điểm, đúng không gian Đừng bao giờ bắt đầu câu chuyện khi cha mẹ đang mệt, khó chịu hay khi có mặt người ngoài. Hãy chọn lúc cha mẹ đang vui vẻ, tốt nhất là trong một buổi trò chuyện riêng
• Bước 2: Thay đổi cách gọi tên ngôn từ anh chị dùng có sức ảnh hưởng rất lớn. Tránh các cụm như "người giúp việc", "ôsin" hay thậm chí là "người chăm sóc". Thay vào đó, hãy dùng từ gợi cảm giác “bầu bạn - hỗ trợ” thay vì “chăm sóc - lệ thuộc”.
• “Cô này ở gần đây, biết nấu ăn miền Tây/Bắc, chắc hợp khẩu vị mẹ.”
• "Người phụ việc vặt để ba/mẹ có thêm thời gian nghỉ ngơi"
• “Người phụ ba/mẹ tập đi, bác sĩ khuyên nên có người kèm.”
• Bước 3: Nhấn mạnh vào lợi ích của CHÍNH ANH CHỊ đây là bước tâm lý quan trọng nhất. Thay vì nói: "Con thuê người về lo cho ba/mẹ", hãy nói: "Con thuê người để con được yên tâm".
• “Mẹ biết không, con đi làm mà cứ lo mẹ ăn chưa, uống thuốc chưa nên đầu óc con không tập trung được”
• “Nếu có người nấu ăn, ba đỡ cực, con còn sức để chở ba đi uống cà phê như mình từng làm.”
• “Có người phụ giúp con việc nhà và để mắt tới ba, con sẽ tinh thần tốt hơn để cuối tuần đưa cả nhà đi chơi." 

Khi đó, việc chấp nhận người hỗ trợ không còn là sự thừa nhận mình yếu đuối, mà trở thành một hành động giúp đỡ ngược lại cho con cái. Lòng tự trọng của cha mẹ được bảo toàn.

• Bước 4: Đề xuất một "phiên bản dùng thử" ngắn hạn. Tâm lý ngại cam kết lâu dài, hãy giảm áp lực bằng một lời đề nghị mở: "Hay là mình cứ để cô ấy đến giúp thử vài ngày xem sao? Nếu ba/mẹ thấy không hợp thì mình dừng." Việc “có quyền từ chối” giúp cha mẹ cảm thấy vẫn được kiểm soát.

Các dịch vụ chăm người già tại nhà hiện nay rất linh hoạt, có thể sắp xếp theo ngày hoặc theo tháng. Nếu lần thử đầu tiên không thành công, đó không phải là thất bại. Đó là dữ liệu quý giá để anh chị và đơn vị cung cấp dịch vụ hiểu rõ hơn cha mẹ không thích điều gì, từ đó tìm một người khác phù hợp hơn.

• Bước 5: Trao quyền quyết định cho cha mẹ Để xóa tan nỗi sợ mất tự chủ, hãy để cha mẹ tham gia vào quá trình. "Con đã tìm hiểu và có thông tin của vài cô/chú trông rất hiền nè, ba/mẹ có muốn cùng con nói chuyện thử xem coi ai hợp nhất không?" 

Từng bước biến người chăm sóc thành "người nhà"

Khi cha mẹ đã đồng ý "thử", giai đoạn hòa nhập ban đầu cực kỳ quan trọng. Hãy giúp cả hai làm quen từng bước.

1. Giới thiệu một cách trân trọng:

“Đây là cô Út, rất mến người lớn tuổi. Con nghĩ mẹ sẽ quý cô ấy.”

1. Tránh kiểu “đây là người chăm mẹ”, nghe như sắp giao phó.
2. Tạo cơ hội tiếp xúc: Khuyến khích họ cùng làm những việc đơn giản như nhặt rau, xem TV, đi dạo... Cảm giác thân quen sẽ hình thành từ từ.
3. Lắng nghe từ hai phía: Thường xuyên hỏi han cảm nhận của cha mẹ về người mới:
4. “Cô đó nấu có vừa miệng ba không?”
5. “Mẹ thấy cô ấy nói chuyện sao? Có hợp không?”

Không phải để phán xét người chăm, mà để cha mẹ thấy ý kiến mình luôn quan trọng. Đồng thời cũng lắng nghe những khó khăn từ phía người chăm để động viên và điều chỉnh kịp thời. Anh chị đối xử tôn trọng với người chăm sóc thì cha mẹ cũng như thế.

🧩 Tìm người phù hợp - yếu tố quyết định thành công

Thưa anh chị,

Thuyết phục cha mẹ chấp nhận người chăm sóc là cả một hành trình với sự kiên nhẫn, thấu hiểu đúng tâm lý. Việc tìm được người giúp việc mà cha mẹ quý mến, xem như một người bạn chính là chìa khóa thành công. 

🎯 Tại Thành Tâm Care, chúng tôi hiểu điều đó và luôn nỗ lực để tìm kiếm "người bạn" phù hợp nhất cho đấng sinh thành, dù là hỗ trợ sinh hoạt hàng ngày hay trong giai đoạn cần sự chăm sóc đặc biệt hơn như khi chăm sóc người bệnh nặng.

🔗 Tham khảo thêm:

• Giá nuôi người bệnh tại nhà - theo ngày và theo tháng »

Liên hệ để chúng tôi được lắng nghe và tư vấn giải pháp cho riêng gia đình anh chị.